Światowy Dzień Długu Ekologicznego

31.07.2024

Mamy dług

…względem przyrody. Nasza planeta – Ziemia – to jedyne dotąd znane nam miejsce, w którym możemy funkcjonować. Żyjemy więc i czerpiemy pełnymi garściami – dosłownie i w przenośni – z tego wszystkiego, co oferuje świat. Jest pewien „szczegół”… tempo korzystania z zasobów Ziemi z roku na roku przyspiesza. Do czego może to doprowadzić?

Światowy Dzień Długu Ekologicznego (Earth Overshoot Day) odzwierciedla aktualizowaną co roku skalę (nad)użycia zasobów środowiskowych. Już od 1971 roku organizacja Global Footprint Network podaje co roku daty Światowego Dnia Długu Ekologicznego. Oblicza się je, dzieląc ilość zasobów ekologicznych, które Ziemia jest w stanie wygenerować w danym roku, przez ślad ekologiczny danej populacji (zapotrzebowanie całej ludzkości lub kraju na dany rok) i mnożąc wynik przez liczbę dni w roku. Coraz wcześniejsze daty Dnia Długu Ekologicznego wskazują na długofalowy trend: czerpiemy bez umiaru z naturalnych systemów, nie dając im dość czasu na powrót do równowagi i odbudowę, a Dzień Długu Ekologicznego mówi nam, że od tego dnia do końca roku żyjemy "na kredyt" u przyszłych pokoleń. Data Światowego Dnia Długu Ekologicznego dla roku 2024 została oficjalnie podana 5 czerwca, podczas Światowego Dnia Środowiska - w tym roku to właśnie 1 sierpnia. Warto pamiętać, że w pierwszej edycji, czyli w 1971 roku, dzień ten wypadł 25 grudnia. Różnica jest kolosalna. Określa się także Country Overshoot Day, czyli Krajowy Dzień Długu Ekologicznego. Okazuje się, że Polska żyje „na kredyt” już od… 28 kwietnia br.

Organizacja, która corocznie wskazuje ten swoisty „dzień zero” proponuje szereg pomysłów, które wprowadzone w życie przez mieszkańców Ziemi, jako globalnej społeczności, miałyby wspomóc regenerację zasobów i wypracować opóźnienie kolejnych dat zaciągania długu u przyszłych pokoleń. Ważna jest ilość osób, które finalnie zaangażują się w tę inicjatywę. Spośród listy wyróżnić można szereg działań, jak na przykład: • Jeśli 75% światowych podróży służbowych zostanie zastąpione wideokonferencjami, Dzień Długu Ekologicznego przesunie się o 0,8 dnia. • Jeśli zastąpimy 50% światowego spożycia mięsa substytutami roślinnymi, przesuniemy Dzień Długu Ekologicznego o 7 dni, • Jeśli wdrożone zostaną reformy systemów ruchu drogowego w miastach, np. zwężanie ulic, obniżanie ograniczeń prędkości, zamykanie niektórych obszarów dla samochodów, stosowanie systemu „potwierdzenia parkowania” —żeby wymienić tylko kilka—Dzień Długu Ekologicznego może przesunąć się o 10 dni. • Jeśli zmniejszymy o połowę nasz ślad ekologiczny odzieży, przesuniemy datę Dnia Długu Ekologicznego o 5 dni. • Jeśli gospodarstwa domowe zdecydują się na urządzenia zasilane elektrycznie o dużej efektywności, Dzień Długu Ekologicznego przesunie się o 6 dni. • Jeśli wszystkie kurczaki spożywane na planecie będą wyhodowane przy użyciu technik hodowli na małą skalę bazujących na lokalnych rasach tych ptaków, Dzień Długu Ekologicznego przesunie się o 2,2 dnia. • Jeśli cykl życia mebli i urządzeń w naszych domach zostanie podwojony w wyniku ponownego użycia, odsprzedaży i renowacji, Dzień Długu Ekologicznego może zostać przesunięty o 1 dzień. • Jeśli co druga rodzina będzie miała o jedno dziecko mniej, a rodzicielstwo będzie przesunięte o dwa lata, do 2050 r. możemy przesunąć Dzień Długu Ekologicznego o 49 dni.

W ostatnich dekadach poprzez nieustanny rozwój, masową gospodarkę, czy też urbanizację zdominowaliśmy naszą planetę i wszystkie jej ekosystemy w bezprecedensowym stopniu. Naukowiec Ron Milo z zespołem z Weizmann Institute of Science, oszacowali masy wszystkich sztucznych tworów i żywych istot na naszej planecie. W publikacji z 2020 roku zauważyli, że był to rok, w którym masa dzieł wytworzonych przez ludzi po raz pierwszy przeważyła nad masą biosfery. – Mimo to działamy, jakby tych wniosków nigdy nie było, nadal, co trzy sekundy, świat traci tereny leśne wielkości piłkarskiego stadionu – podkreślają naukowcy. – Obecnie może być więcej budynków niż drzew i więcej plastiku niż zwierząt pod względem masy, ponieważ ludzie tworzą rzeczy szybciej, niż natura jest w stanie wyprodukować żywą biomasę. Ludzkość stała się dominującą siłą w kształtowaniu oblicza Ziemi - napisali naukowcy z Weizmann Institute of Science.